Hoe maak je van gezond eten een gewoonte?
Gastblog voor kinderopvang SKSG door Mizzi van der Zijp, regiocoördinator Kind en Voeding in Groningen. Niet alleen over dat gezonde voeding goed is voor kinderen en hun ontwikkeling – want dat weten we allemaal natuurlijk al – maar vooral over dat gezond eten zoveel meer is dan je dagelijkse portie groente alleen. De belangrijkste boodschap van Mizzi: “Gezond eten is lekker en leuk!”
Gezond eten krijgt veel aandacht, maar toch is het iets dat niet op elk boodschappenlijstje standaard aan bod komt. Het blijft een apart aandachtspunt voor veel gezinnen en het zit nog niet ingebakken in elke maaltijdkeuze. En dat is volgens Mizzi wel jammer: ‘Eigenlijk zou gezonde voeding helemaal niet zo bijzonder moeten zijn, maar een gewoonte. Als kinderen leren dat gezond eten lekker en leuk is wordt gezond eten eerder een gewoonte. Deze kinderen zullen sneller en gemakkelijker later een bewuste keuze maken waar het hun voeding betreft. Ze vinden het gewoon lekker en ze zijn misschien niet anders gewend. En gezonde voeding is ‘natuurlijk’ gewoon gezond.’
Hoe kunnen we kinderen in laten zien dat gezond eten gewoon is?
Volgens Mizzi gaat het vooral om het zelf doen en het opdoen van ervaringen. ‘Door het goede voorbeeld te geven kom je al een heel eind. Door kinderen op een ongedwongen manier te laten proeven, kijken, ruiken, voelen, leren ze verschillende soorten gezonde voeding kennen. Vaak horen we dat kinderen verbaasd zijn over hoe lekker alles is dat ze zelf hebben gemaakt. Terwijl veel ingrediënten die we gebruiken wel bekend zijn bij de kinderen. Het gaat er ook om dat je met de meeste producten heel veel verschillende kanten op kunt.’
Maar soms is het zo makkelijk om voor iets ongezonds te gaan! Hoe ga je om met verleidingen?
‘Laat een uitzondering een uitzondering blijven,’ is het devies van Mizzi, ‘en blijf ook vooral in gezonde alternatieven denken. Van veel ongezonde varianten kun je zelf een gezond alternatief maken. Neem in plaats van een zak snoep, wat gedroogd fruit mee naar huis, zoals dadels, rozijnen en abrikozen. Ook het assortiment van snoepgroente is in veel supermarkten de afgelopen jaren uitgebreid, zodat er altijd wel iets tussen zit wat je lekker vindt. En het is natuurlijk extra leuk om daar een zelfgemaakte groentedip bij te serveren.’ Het zoeken en vinden van alternatieven is volgens Mizzi een gouden strategie, waar het gezonde voeding betreft: ‘Voor een pizza zijn heel veel alternatieven die gezonder zijn. Er zijn ook groentebodems te koop die heel lekker smaken. Maak er samen met je kind een feestje van om zo’n gezonde zo kleurrijk mogelijk pizza te beleggen.’ Ongezond eten zien als goedmakertje, is volgens Mizzi prima op een andere manier op te lossen. ‘Ga een spelletje spelen, samen knutselen of lekker buiten op pad. En kies tijdens de filmavond in het weekend in plaats van popcorn of chips, voor soepstengels en een friszoete groentedip. Minstens zo lekker!’
En als je fijnproever thuis helemaal niks van jouw gezonde alternatieven moet hebben?
‘Wees creatief! Zie groente en fruit niet als iets dat per se als losse toevoeging bij een maaltijd hoort. Maak een smeersel voor op brood waar groenten in verwerkt zijn. Maar ook het laten meebeslissen helpt vaak om je kind enthousiaster te maken over de gezonde keuzes. Laat je kind helpen met het bereiden van de maaltijd en neem je kind mee meer de supermarkt, waarbij hij of zij zelf de groenten van die avond mag uitkiezen. Begin met een moestuin zodat je kind ziet waar groente en fruit vandaan komen. Grote kans dat ze ook willen proeven wat ze zelf gekweekt hebben. En het hoeft hierbij echt niet te gaan om een enorme moestuin in je achtertuin, maar een paar potten met daarin verschillende soorten kruiden, groente en fruit kunnen al voldoende zijn.’ Mizzi is er daarnaast van overtuigd dat de aanhouder wint. ‘Probeer één soort groente gewoon op meerdere manieren aan te bieden, zoals gepureerd, gekookt of gegrild. En heb geduld. Vooral bij jongere kinderen geldt dat pas na een keer of tien proeven, je kind zeker weer of hij of zij het wel of niet lust.’
Hoe draagt Stichting Kind & Voeding bij aan bewustwording bij kinderen?
Stichting Kind & Voeding verzorgt verschillende soorten workshops om kinderen in te laten zien dat gezond eten lekker en leuk kan zijn. Zo gaven ze in de maandag november en december, tijdens de pijler Koken & Voeding, ook verschillende workshops aan kinderen van SKSG. Mizzi: ‘De kracht van onze workshops zit hem vooral in het samen doen. Als de kinderen anderen zien eten en proeven dan willen ze vaak ook lekker meedoen. Op die manier inspireren ze elkaar. Door samen op ontdekkingstocht te gaan, leren kinderen experimenteren en nieuwe dingen ontdekken. Zo leren kinderen ook, dat smaken verschillen, maar dat je het wel moet ervaren, voordat je een oordeel kunt vellen. Je merkt tijdens de workshops dat de kinderen elkaar stimuleren tot het proeven van allemaal groenten, fruit en smeersels. En zo veel nieuwe en onbekende smaken ontdekken. Waarbij ze vaak zeggen dat het eigenlijk best wel lekker is.’ Dit soort openbaringen zijn niet alleen aan de orde bij tieners, maar ook op veel latere leeftijd kun je volgens Mizzi ontdekken dat bijvoorbeeld een bepaald soort groente eigenlijk heel lekker kan zijn.
Eet smakelijk!
